Herhaalde COVID-vaccins versterken de mucosale immuniteit tegen het virus
Personen die meerdere doses mRNA-vaccins kregen vertonen een duidelijke toename van neutraliserende antilichamen in de neus
24 oktober 2024
Gent, 24 oktober 2024 – Tijdens de COVID-pandemie hebben velen van ons meerdere mRNA-vaccins gekregen. Nieuw onderzoek door wetenschappers van het VIB-UGent Centrum voor Inflammatieonderzoek, de Universiteit Gent, en het Universitair Ziekenhuis Gent toont aan dat dergelijke herhaalde vaccinaties de zorgen voor het verhogen van mucosale antistoffen, bijvoorbeeld in de slijmvliezen in de neus. Hun werk verschijnt in Science Translational Medicine.
Beschermende boostershots
Een deel van de globale reactiestrategie tegen de COVID-pandemie omvat het toedienen van boostershots, of ‘vaccinupdates,’ om bescherming tegen nieuwe varianten van het SARS-CoV-2-virus te garanderen.
De onderzoekers bestudeerden de effecten van meerdere mRNA-vaccins op de mucosale immuniteit, zoals bijvoorbeeld in de slijmvliezen aan de binnenkant van onze neus. Concreet betrof het onderzoek een groep van 183 deelnemers die op meerdere tijdstippen werden bemonsterd na de primaire en boostervaccinaties.
Doctoraatsstudente Jozefien Declercq (VIB-UGent) legt uit: “We ontdekten dat personen die meerdere doses mRNA-vaccins kregen een duidelijke toename vertoonden van neutraliserende antilichamen in de neus, wat essentieel is voor het blokkeren van het binnendringen van virussen. Niet alleen dat, maar de immuunreacties als respons op de mRNA-vaccins kunnen langer aanhouden dan eerder werd gedacht, wat hoop biedt op duurzame bescherming tegen opkomende varianten van het virus.”
Van het bloed tot de neus
Hoe komen de antilichamen die worden geproduceerd als reactie op het vaccin in de neus?
Prof. Dr. Stijn Vanhee (VIB-UGent), co-senior auteur van de studie, legt uit. “Met behulp van een muismodel ontdekten we dat de meeste antilichamen in het bloed circuleerden en van daar naar het slijmvlies in de neus migreerden, wat erop wijst dat herhaalde vaccinatie de antilichaamproductie stimuleert en dat die antilichamen effectief de slijmvliezen kunnen bereiken.”
De bevindingen suggereren dat herhaalde vaccinaties niet alleen de algemene immuniteit versterken, maar dat de antilichamen ook de slijmvliezen in de neus bereiken, waardoor een robuustere verdediging tegen het virus ontstaat.
Prof. Dr. Linos Vandekerckhove (Universiteit Gent), co-senior auteur van de studie, benadrukt de cruciale rol van mucosale immuniteit in de strijd tegen COVID-19. “Onze studie levert overtuigend bewijs dat herhaalde mRNA-vaccinaties resulteren in meer antilichamen in de neusslijmvliezen, alsook het stimuleren van bestaande mucosale responsen geinduceerd door virale infectie, wat een belangrijk toegangspunt voor het virus blokkeert. Dit zou diepgaande gevolgen kunnen hebben voor de toekomstige volksgezondheidsstrategieën, vooral omdat we te maken krijgen met nieuwe varianten die zorgwekkend kunnen zijn."
Publicatie
Repeated COVID-19 mRNA-based vaccination contributes to SARS-CoV-2 neutralizing antibody responses in the mucosa. Declercq et al. Science Translational Medicine, 2024.
Financiering
Deze studie werd gefinancierd door het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO), de European Research Council (ERC), de Universiteit Gent, en het Grand Challenges programma van VIB.
