VIB gaat met steun van de Vlaamse Regering de haalbaarheid van een ‘pilootcentrum voor biofarma-manufacturing’ in kaart brengen
26 mei 2023
Gent, 26 mei 2023 – Het Vlaamse biotech ecosysteem vertegenwoordigt een toekomstgerichte, sterk groeiende tak van de Vlaamse economie. Op vandaag worden biotech geneesmiddelen breed ingezet bij patiënten met heel uiteenlopende aandoeningen, zoals kanker en ontstekingsziekten. Hoewel de ontwikkeling en productie van dergelijke geneesmiddelen veel onderzoek, ontwikkelingsexpertise en infrastructuur vergt, genereert ze ook een grote economische meerwaarde. In die optiek wordt een gespecialiseerd ‘kennis- en pilootcentrum voor biofarma- manufacturing’, met inbegrip van een cGMP faciliteit op pilootschaal, gezien als een opportuniteit om de slagkracht van de sector in Vlaanderen nog verder te verstevigen. De Vlaamse Regering heeft daarom tijdens de Ministerraad van 26 mei onder bevoegdheid van Minister Jo Brouns besloten de haalbaarheid hiervan door VIB te laten onderzoeken.
Hoewel Vlaanderen al over een bijzonder sterk biotech ecosysteem beschikt en er een duidelijke groei in het aantal succesvolle biotech bedrijven merkbaar is, is de expertise, infrastructuur en innovatie capaciteit in de productietechnologie van zogenaamde biologicals beperkend. Dit tekort is tijdens de COVID pandemie ook duidelijk gebleken.
Biotech geneesmiddelen, zoals eiwit- of mRNA-gebaseerde geneesmiddelen, worden in levende cellen aangemaakt, daarna opgezuiverd en farmaceutisch geformuleerd tot een product voor gebruik in patiënten. De ontwikkeling van dergelijke productieproces-technologie is een belangrijk deel van de innovatie-keten in deze sector. De productie zelf gebeurt onder heel strenge regelgeving en kwaliteitsnormen, de zogenaamde 'current good manufacturing practice’ of cGMP standaarden, en vereist een gespecialiseerde cGMP faciliteit. Dat geldt ook voor productie van kleine hoeveelheden op pilootschaal voor eerste klinische studies. Er is voor deze activiteiten ook een groot tekort aan gespecialiseerde werkkrachten en een verdere versterking van deze talent-pool is voor Vlaanderen een belangrijke doelstelling. Tot op heden moet er vaak buiten de regio of zelfs buiten Europa gezocht worden om deze activiteiten te laten uitvoeren.
Nico Callewaert, Directeur van het VIB-UGent Centrum voor Medische Biotechnologie: “Vandaag is er in de betrokken laboratoria in Vlaanderen al een diepe wetenschappelijke expertise om nieuwe biologische prototype-geneesmiddelen van hoge kwaliteit te ontwikkelen en om die over te dragen naar beloftevolle startups. Ook rond productietechnologie voor dergelijke biofarmaca wordt in een aantal labo’s sinds vele jaren geïnnoveerd. Er lijkt een opportuniteit te zijn om de volgende stap te zetten naar verdere ontwikkeling en validatie van nieuwe biofarmaca en nieuwe biofarmaceutische productietechnologie uit onze kennisinstellingen en startups, inclusief in cGMP pilootfaciliteiten en manufacturing. Dat moet toelaten om nieuwe innovaties sneller bij patiënten te testen of snel in te spelen op acute noden, zoals we die tijdens de COVID pandemie gezien hebben.”
Om de positie van Vlaanderen als een leidinggevend biotech ecosysteem in Europa verder te versterken en om te grote afhankelijkheid van buitenlandse productiecapaciteit te vermijden, heeft de Vlaamse Regering nu beslist om VIB te ondersteunen bij het verkennen van de haalbaarheid van een non-profit ‘kennis- en pilootcentrum voor biomanufacturing’. Dit centrum zou nieuwe biotech geneesmiddelen kunnen ontwikkelen, nieuwe productietechnologieën kunnen valideren en talent kunnen opleiden.
Jo Brouns, Vlaams Minister van Wetenschap en Innovatie: “Onze biofarmaceutische sector is één van de sterkste in Europa. Dat is mede dankzij ons Vlaams O&O investeringsbeleid en daar mogen we terecht fier op zijn. Om die leiderspositie niet te verliezen, is het van groot strategisch belang dat we de mogelijkheid om de productie van biologische geneesmiddelen op eigen bodem te organiseren grondig onderzoeken. De nood om in Europa meer expertise en capaciteit te voorzien is hoog. Daartoe hebben we VIB aangesteld als coördinator van deze studie.”
Jérôme Van Biervliet, Managing Director van VIB: “VIB speelt een internationaal erkende rol zowel de kennisopbouw in biotechnologie als de economische valorisatie ervan, vaak via biotech startups. Voor dergelijke ontwikkeling is zowel innovatie-capaciteit, expertise als kapitaal nodig. Een piloot centrum dat de risicovolle productie stap bij vroege innovaties kan valideren zal een aanzuigend effect hebben op private investeringen in biotechnologie en een strategische nood voor Vlaanderen invullen.”